ŻYWNOŚĆ PRZETWORZONA CZY NIEPRZETWORZONA – oto jest pytanie !
Tematyka zdrowego odżywania w dzisiejszych czasach przewija się na każdym kroku. Internet umożliwia nam dostęp do wszelkiego rodzaju artykułów, możemy poszerzać swoją wiedzę. Czy jednak na pewno wiemy wszystko na temat tak istotnego pojęcia jak przetwarzanie żywności? Co wybrać – przetworzoną czy nieprzetworzoną? Czy mamy świadomość jakie efekty mogą dać nasze wybory w przyszłości? Pora się nad tym zastanowić.
Nie jest tajemnicą, że powinniśmy wybierać żywność nieprzetworzoną. Dlaczego?
Żywność nieprzetworzona to dar natury. Wszystko, co stworzyła matka ziemia, jest naturalne, ale też najzdrowsze. Jest to najbogatsze źródło wszelkiego rodzaju witamin, soli mineralnych, błonnika pokarmowego i nienasyconych kwasów tłuszczowych. To właśnie ze świeżych, nieprzetworzonych produktów czerpiemy łatwo przyswajalne składniki odżywcze i uzyskujemy odpowiednią energię potraw. Każdy produkt nieprzetworzony posiada energię i właśnie tę energię nam przekazuje. Tego nie zapewni nam żaden hamburger czy inny Fast Food.
Starajmy się nie zniszczyć tego, co dała nam natura. Jedzmy jabłka, a nie konserwowane soki, ziemniaki, a nie kupne pięknie karbowane, mrożone frytki z mączki ziemniaczanej i oleju roślinnego. Jedzmy chleb od piekarza z dobrej mąki z pełnego przemiału, a nie kupowany w dużych sieciach z głębokiego mrożenia. W takich produktach nie ma już energii i podstawowych składników odżywczych. Dlatego też zjadamy coraz większe porcje, bo organizm ciągle nie otrzymał tego na co oczekuje. Czy znane są Wam przypadki osób ważących ponad 100 kg i mających anemię?
Starajmy się stosować jak najmniej gwałtownej obróbki termicznej, która również jest formą przetworzenia. Oczywiście gotowania niektórych produktów nie unikniemy, bo wyobrażacie sobie fasolkę szparagową czy groch jasiek na surowo? Oczywiście, że nie. Jednak takie produkty, jeśli poddajemy podstawowej obróbce w warunkach domowych, jest to nieuniknione, a nawet wręcz konieczne. Ale tę samą fasolkę czy groch możemy też kupić w sklepie w puszkach i to jest już produkt mocno przetworzony i zawierający konserwanty – takich unikamy!
Jesteś tym, co jesz. Dieta a ryzyko chorób. Rozmowa w TVN24 BiS kliknij tutaj.
Jakie są zalety nieprzetworzonej żywności?
- Ma wyższą wartość odżywczą – chcąc dostarczyć organizmowi tyle samo witamin i składników mineralnych, potraw przetworzonych trzeba byłoby zjeść o wiele więcej
- Produkty nieprzetworzone nie są poddawane zbyt wysokiej temperaturze, która niszczy przede wszystkim witaminy rozpuszczalne w wodzie, ale także uszkadza strukturę białek, niszczy enzymy ułatwiające trawienie oraz zmienia strukturę tłuszczy
- Żywność naturalnie nieprzetworzona jest ponadto bardziej aromatyczna i zawiera naturalne substancje smakowe, przez co jesteśmy w stanie ograniczyć spożywanie tak szkodliwej dla naszego zdrowia soli kuchennej czy cukru. Jeśli już jesteśmy zmuszeni ich użyć – szukajmy zamienników naturalnych – zwykłą sól kuchenną zamieńmy na sól himalajską, a cukier biały – na cukier palmowy.
- Żywność naturalnie nieprzetworzona posiada większe ilości cennego dla naszego zdrowia błonnika pokarmowego, który poprawia perystaltykę jelit, opowiada za prawidłową przemianę materii, obniża poziom cukru we krwi, chroni przed chorobami jelita grubego, pomaga w usuwaniu z organizmu toksyn i metali ciężkich oraz posiada wiele innych zalet
- Podczas gwałtownej obróbki cieplnej powstają w organizmie wolne rodniki, które uszkadzają DNA, mogą ulegać kumulacji w organizmie i w efekcie powodować choroby nowotworowe
Przykłady produktów nieprzetworzonych jako źródła najcenniejszych substancji
Warzywa i owoce
Witaminy i sole mineralne zawarte w warzywach i owocach, występują w najprostszej postaci i są najlepiej przyswajalne przez organizm. Ponadto zawierają znacznie mniej kalorii niż po przetworzeniu na soki, dżemy czy powidła. Dostarczają bioflawonoidów, antyoksydantów i błonnika pokarmowego (zapobieganie powstawaniu nowotworów).
Nie chodzi tutaj jednoznacznie o spożywanie tylko i wyłącznie warzyw i owoców w postaci surowej. Bynajmniej, forma spożycia niektórych z nich wymaga gotowania, i tego nie unikniemy. Wcześniej wspomniana fasola, ziemniaki czy buraki wymagają obróbki cieplnej. Przykłady można mnożyć, to nie wyjątki. Podobnie ma się sytuacja z owocami, oczywiście większość z nich spożywamy na surowo, ale przecież nawet w lecie gotujemy kompoty. I znowu kompot ugotowany ze świeżych owoców w warunkach domowych ma zupełnie inne walory niż ten zakupiony w słoiczku w sklepie.
Najbardziej odpowiednie dla nas będą polskie warzywa, a nie cytrusy dojrzewające nie na słońcu tylko w dojrzewalniach. Dlatego też, aby przetrwać okres zimowy, często robimy zapasy na zimę w formie soków, konfitur czy powideł. Jednak sok z malin zasypany cukrem, postawiony w słoju na oknie i ręcznie wyciskany przez ściereczkę znacznie różni się walorami smakowymi i zdrowotnymi od tego zakupionego w sklepie.
Dieta złożona jedynie z produktów surowych nie jest odpowiednia dla każdego. Dzięki procesowi gotowania pewne substancje zawarte w warzywach stają się dla nas lepiej przyswajalne, dzięki czemu przynoszą więcej korzyści dla organizmu. Każdy musi dostosować sposób spożywania warzyw i owoców do własnej konsystencji i potrzeb. Zwykle zmarzluchy będą potrzebowały ciepłych warzyw zwłaszcza w okresie zimowym w celu ogrzania organizmu, natomiast osoby z nadmiarem gorąca jak najbardziej powinny spożywać większość w formie surowej.
Produkty zbożowe
Wybierajmy mąki z pełnego przemiału. Są one znacznie zdrowsze od tych mocno oczyszczonych. Jest to idealne źródło błonnika pokarmowego, który znajdziemy nie tylko w tym produkcie, ale także w produktach wytworzonych na bazie tych składników, jak np. pieczywo razowe i pełnoziarniste – szczególnie żytnie oraz makarony wytworzone z mąki razowej. Warto również wspomnieć o kaszach, np. kasza jaglana – jest to kolejne świetne źródło błonnika pokarmowego, ponadto (tak jak wszystkie tego typu produkty) ma działanie zasadotwórcze na organizm i zawiera duże ilości rutyny wzmacniającej naczynia krwionośne, przeciwdziałającej hemoroidom, obniżającej ciśnienie krwi. Kasza jaglana ma najlepszą zawartość aminokwasów ze wszystkich kasz z uwagi na wysoką zawartość tryptofanu – stanowi zatem źródło pełnowartościowego białka. Zawiera także bogactwo witamin z grupy B, a także minerałów, w tym żelazo, magnez, mangan, cynk i miedź.
Oliwy, oleje
Są źródłem jakże cennych dla nas nienasyconych kwasów tłuszczowych (surowe oliwki, tłoczone na zimno oliwy z oliwek), wliczając te szczególnie ważne dla nas kwasy omega 3 i omega 6, których bardzo duże ilości znajdują się np. w oleju lnianym, rydzowym, arachidowym, rzepakowym. Doskonałym źródłem są orzechy włoskie, migdały oraz tofu.
Inne przykłady produktów nieprzetworzonych
Ziarno kakaowca – podstawowy składnik wszystkich produktów z czekolady i kakao. Jest to bardzo energetyczna przekąska, która może być spożywana samodzielnie, ale świetnie komponuje się także ze słodkim dodatkiem, jak np. suszone owoce. Ziarno kakaowca zaliczane jest do tzw. superfood, ponieważ jest bogate w antyoksydanty oraz zawiera wiele niezbędnych, cennych minerałów.
Surowa czekolada – jest to produkt zdrowy i smaczny, kryjący w sobie surowce z różnych zakątków świata. Nie ma powodu, aby nie zostać jej wielbicielem!
Jagody Goji – uważane są za jeden najzdrowszych owoców na świecie ze względu na dużą zawartość antyoksydantów. Świetnie komponują się z lekką goryczką surowej czekolady.
Acai jest to mała, niepozorna, ciemnofioletowa jagoda, którą bogactwo witamin, aminokwasów i minerałów czyni wyjątkową.
Rozważając zakup wszelkich świeżych, nieprzetworzonych produktów, pamiętajmy również o tym, aby wybierać te, które pochodzą z pewnych źródeł, np. mleko od badanych regularnie krów, jaja od zdrowych kur, a warzywa i owoce z upraw niewykorzystujących niedozwolonych oprysków i nawozów. Zachowanie takiej ostrożności, rozwagi oraz higieny uchroni nas od zarażenia się różnego rodzaju pasożytami i chorobami, a spożywanie żywności nieprzetworzonej przyniesie w przyszłości jedynie same pozytywne skutki.
