DIETETYKA Odżywianie wg TCM ZIOŁOLECZNICTWO

Gałązki cynamonowca chińskiego – Gui Zhi Jian

lut 2, 2021

Gałązki cynamonowca chińskiego pochodzą od drzewa wiecznie zielonego Cinnamomum cassiae Sieb (cynamonowiec chiński), które rośnie na południu Chin, w Wietnamie i w Azji południowo-wschodniej. Tym razem to nie kora, tylko gałązki są częścią leczniczą tej rośliny i wykazują wiele działań prozdrowotnych. Dzisiaj spojrzymy na tę roślinę zarówno z perspektywy medycyny chińskiej jak i zachodniej.

Gałązki cynamonowca chińskiego – właściwości z pozycji Medycyny Chińskiej

✓   Smak: ostry, słodki

✓   Termika: ciepła

✓   Działanie: Serce, Płuca Pęcherz Moczowy

   Kierunek działania zioła: na powierzchnię

Gałązki cynamonowca chińskiego – działanie

  • Ogrzewa kanały i rozprasza zimno

Objawy: bóle stawów i kończyn, przede wszystkim górnych, włącznie ze stawem barkowym spowodowanych przez wpływ zimna, zimna i wiatru oraz zimna i wilgotności (Bi syndrom).

  • Uaktywnienie Xue i usuwanie jego stagnacji poprzez ocieplanie meridianów

Objawy: bolesne miesiączki, zatrzymanie miesiączki spowodowane zablokowaniem krążenia krwi przez Zimno.

  • Rozpraszanie zimna

Objawy zimna z przepełnienia (Shi Han): brak potu, brak pragnienia, uczucie zimna, ból zlokalizowany, głęboki, ruch pogarsza ból

Objawy zimna z osłabienia (Yang): pocenie się, uczucie zimna i osłabienia, dreszcze, gorączka, bóle głowy, luźne stolce, zaburzenia miesiączkowania spowodowane syndromem zimna z osłabienia (bolesne i silne krwawienia), bóle podbrzusza.

  • Regulacja Qi odżywczego (Ying Qi) i obronnego (Wei Qi) oraz wprowadzenie ich w ruch

Objawy: napady pocenia się, bóle głowy, dreszcze, gorączka (syndrom zimna z osłabienia powierzchni).

  • Uwalnianie (otwieranie) powierzchni, działanie napotne

Objawy: brak potu, zimna skóra, uczucie zimna.

  • Odprowadzanie wiatru, zimna i wilgotności

Objawy: reumatyczne bóle stawów, stawu biodrowego, obrzęki, ucisk w klatce piersiowej, kaszel z obfitą plwociną, zawroty głowy.

Rozkładanie obrzęków, transformacja wilgotności i śluzu, działanie diuretyczne

Objawy: obrzęki kończyn, ascetis (wodobrzusze), kołatanie serca (płyny atakują serce), skąpomocz.

DAWKA DZIENNA: 3,0g – 10,0g, standard 5,0g. W uzasadnionych przypadkach podwyższać do 15,0g – 20,0g
CZAS GOTOWANIA: 20 minut

Gałązki cynamonowca chińskiego – przeciwwskazania

  • syndrom gorąca w osłabieniu Yin
  • syndrom gorąca Xue
  • syndrom gorąca i wiatru
  • ciąża

Gałązki cynamonowca chińskiego – działanie fizjologiczno – farmakologiczne

Cynamonowiec chiński jest surowcem leczniczym dla trzech leków chińskich: ramulus Cinnamomi (Gou Zhi), cortex Cinnamomi (Rou Gui) i oleum Cinnamomi (Rou Gui You).

Ramulus Cinnamomi (Gui Zhi) jest przede wszystkim surowcem eterycznym. Gałązki cynamonowca chińskiego zawierają 1-2% olejków eterycznych. Głównymi składnikami frakcji olejków eterycznych jest kwas cynamonowy i jego pochodna aldehydowa – cynnamaldehyd.

W ostatnim czasie odkryto również obecność licznych diterpenów o wspólnej nazwie cinnkassiole, jak cinncassiol A, B, C1-C3, D1-D4, E i inne. Wyizolowując diterpeny, ustalono również obecność nowych związków aromatycznych, zawierających m. in. lyoinirezynol i pochodne epikatechiny. Oprócz tego zidentyfikowano w surowcach cynamonowca chińskiego (kora) liczne pochodne flawonowe, procyanidany i cinnamtanninę.

Gałązki cynamonowca chińskiego mają dobrze poznaną farmakognazję. Surowiec leczniczy posiada właściwości napotne, przeciwgorączkowe i przeciwbólowe. Wykazuje również słaby efekt diaforetyczny i wazodilatacyjny na naczynia skóry, jednak w połączeniu z herba Ephedrae (Ma Huang) działanie napotne tego leku znacznie się potęguje.

Odwary z gałązek cynamonowca obniżają zarówno normalną temperaturę ciała, jak również temperaturę w stanach gorączkowych. Cinnamaldehyd wykazuje również efekt analgetyczny.

Surowiec leczniczy ma wpływ na naczynia krwionośne i serce. W badaniach na zwierzętach udało się ustalić efekt hipotensyjny cinnamaldehydu, spowodowany peryferyjnym rozszerzeniem naczyń krwionośnych, a w jelitach tych zwierząt – efekt rozkurczowy, przypominający działanie papaweryny.

Cinnamaldehyd posiada również właściwości wzmacniania siły mięśnia sercowego i pobudzania gruczołów u psa do wzmożonego wydzielania katecholaminy. Pozytywny efekt inotropowy i chronotropowy cinnamaldehydu spowodowany jest prawdopodobnie pobudzaniem przez ten aldehyd organizmu do wydzielania endogennych katecholamin.

Gałązka cynamonowca posiada również właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybicze. Odwary z gałązek cynamonowca chińskiego hamują rozwój Staphylococcus aureus, Bacillus typhous i niektórych grzybów. Olejek eteryczny i cinnamaldehyd w badaniach eksperymentalnych hamował rozwój Assian Influenza Virus A i Mycobacterium tuberculosis.

Cinnamaldehyd posiada także właściwości uspokajające i przeciwdrgawkowe. Doustne podawanie cinnamaldehydu powodowało u myszy efekt uspokajający, a przedłużone działanie pogłębiało efekt hipnotyczny innych lek.

Główny składnik bioaktywny Gui Zhi – cinnamaldehyd wykazywał w badaniach właściwości antyalergiczne, a wodne roztwory gałązek cynamonowca wyraźne działania immunosupresyjne.

Wpływ na macicę posiada frakcja eteryczna surowca, która wykazuje silne działanie obkurczające mięśniówkę macicy, co może być, zdaniem autorów, przyczyną poronienia.

Inne właściwości leku to:

✓  właściwości antymutagenne

✓  właściwości antykancerogenne

✓  właściwości przeciwwrzodowe i ochronne na błonę śluzową – wodne roztwory cynamonowca w badaniach wykazały właściwości ochronne na błonę śluzową żołądka, polegające na ich lepszym ukrwieniu. Jak również właściwości lecznicze w eksperymentalnie wywołanym wrzodzie żołądka.

gałązki cynamonowca

Gałązki cynamonowca chińskiego- medycyna zachodnia

Infekcje górnych dróg oddechowych – „Odwar z liści i gałązek drzewa cynamonowego” (Gui Zhi Tang)

Efekt terapeutyczny odwaru z liści i gałązek drzewa cynamonowego polega na otwieraniu powierzchni, usuwaniu czynnika chorobotwórczego ze skóry i mięśni (zimno, wiatr) oraz zsynchronizowaniu Qi odżywczego (Ying Qi) z Qi obronnym (Wei Qi).

Głównym wskazaniem do podania choremu tego odwaru są infekcje górnych dróg oddechowych, przeziębienia i grypy w stadium początkowym z bólami głowy, uczuciem zimna, brakiem potu, zatkanym lub cieknącym nosem, brak pragnienia oraz z bólami mięśni.

„Gui Zhi Tang” nadaje się również do leczenia infekcji górnych dróg oddechowych i przeziębień z wyraźnymi objawami osłabienia powierzchni, spowodowanymi silnym wiatrem i zimnem: gorączka, bóle głowy, pocenie się, lęk przed zimnem, zatkany nos, nudności, brak pragnienia, białawy nalot na języku, puls powierzchniowy (Fu Mai) lub powierzchniowy i miękki (Ruan Mai).

„Gui Zhi Tang” nadaje się również do leczenia innych schorzeń, jak odmrożenia kończyn, hemiplegia, pokrzywka i bóle kręgosłupa szyjnego.

  • Infekcje dolnych dróg oddechowych, przeziębienia, grypy – „Odwar z przęsłem” (Ma Huang Tang)

Odwar z przęślem należy podawać tylko do wystąpienia pierwszych potów. Odwar ten podaje się chorym z syndromem zimna z przepełnienia.

„Ma Huang Tang” nie należy podawać w stanach chorobowych z wyraźnie zaznaczonym syndromem gorąca (gorączka, pragnienie, żółty nalot na języku).

  • Bóle artretyczne stawów i mięśni z poprawą po zadziałaniu ciepła 

Powyższe dolegliwości można odnaleźć w zachodnich diagnozach fibromyalgii, aktywnej artrozy, lumbago czy też zespołach bólowych kręgosłupa. Chorzy skarżą się na bóle stawów, mięśni, ociężałość kończyn, bolesne napięcie mięśni grzbietu, zimne stopy i ręce. Symptomy te należą do syndromu Bi spowodowanego zewnętrznymi czynnikami chorobotwórczymi zimna/wiatru i wilgotności. W leczeniu tego syndromu stosuje się „Recepturę usuwającą blokady Bi”.

  • Uporczywy kaszel z obfitą plwociną w przewlekłym zapaleniu oskrzeli

Ramulus Cinnamoni nie posiada właściwości przeciwkaszlowych, jednak w połączeniu z innymi lekami nadaje się dobrze do usuwania uporczywego kaszlu. Przykładem takiej receptury jest „Odwar z porią, gałązkami cynamonowca, atraktylodesem wielkogłówkowym i lukrecją”. Oprócz uporczywego kaszlu receptura „Ling Gui Zhu Gan Thang” stosowana jest w leczeniu osłabienia obiegu śledziony z wytworzeniem się śluzu w środkowym ogrzewaczu: wzdęcia, ucisk w nadbrzuszu, trudności w oddychaniu, luźne stolce, nieprzyjemny zapach z ust, język wilgotny pokryty białym nalotem.

  • Dysmenorrhoea, Hypermenorrhoea z uczuciem zimna i bólami w podbrzuszu

Długotrwały wpływ zimna powoduje stagnację przepływu Qi i Xue w meridianach, powstawanie bólu i nadmiernych krwawień z osłabienia. Leczenie polega na ociepleniu meridianów i usuwaniu stagnacji Xue. Takie działanie uzyskać można podając osobie chorej „Odwar ocieplający meridiany” (Wen Jing Tang).

  • Ogólne wyczerpanie i „Pigułka z pochrzynem chińskim” (Zhu Yue Wan)

Ta monstrualna receptura „Zhu Yue Wan” jest silnym tonikiem w syndromach osłabienia zarówno Qi, jak i Xue. Oprócz tego przepędza ona również wiatr.

Opracowała: Elżbieta Kasztelaniec, Mikrobiolog i Dietetyk Medycyny Chińskiej

Źródła:

  1. Błaszczyk T. (2011), Leczę ziołami chińskimi. Chińska Materia Medica, Tom I, Proherba, s.167-175
  2. Akira T. et al. (1966) Pharmacological studies on the antiulcerogenic activity of Chinese Cinnamon, Planta Medica, vol.52, s. 440-443
  3. Harada M, et Saito, A. (1978), Pharmacological studies on Chinese Cinnamon, Journal of Pharmacobiodynamics, vol.1, s.89-97
  4. Kakimura K., et al. (1984), Cinnamaldehyde: Identification of an antimutag from a crude drug Cinnamomi cortex, Agric. Biol. Chemistry, vol.48, s.1905-1906
  5. Tang W., et Eisenbrand, G. (1992), Chinese Drugs of plant  origins, Springer Verlag, Berlin, Heilderberg, s. 319-321
  6. Wang J.M., (1985), Chinese Herbal Oharmacology, Shanghai Science and Technology Press, Shanghai, s. 27-28

Elżbieta Kasztelaniec

Mikrobiolog, Specjalista Medycyny Chińskiej

W 1985 roku uzyskałam dyplom z mikrobiologii. Od tamtej pory staram się uświadamiać pacjentów na temat właściwego sposobu odżywiania i jego wpływu na organizm ludzki. Pomagam odzyskać zdrowie, wzmocnić odporność, a przede wszystkim uczę, jak samodzielnie wykorzystywać wiedzę z zakresu profilaktyki, aby troszczyć się o ciało i ducha.

Zdaję sobie sprawę, że informacje o medycynie naturalnej nie są wystarczająco rozpowszechnione w Polsce. Tymczasem znajomość podstaw medycyny chińskiej jest kluczem do poprawy stanu zdrowia wielu pacjentów. Moim celem jest popularyzacja tego nurtu wśród uczestników szkoleń, które organizuję. Wieloletnie doświadczenie, połączone z pasją do naturalnych metod leczniczych, pozwoliło mi stać się ekspertem w tej ... Czytaj więcej