Chyba każdy z nas słyszał kiedyś pojęcie „produkty ekologiczne”. Czy zastanowiliśmy się, chociaż chwilę nad tym, czym tak naprawdę charakteryzują się takie produkty? Czy na pewno nie mylimy tej grupy ze zdrową żywnością? Czy mamy świadomość istnienia przepisów prawnych regulujących metody stosowane przy ich produkcji? Przyjrzyjmy się im bliżej.
Co to są produkty ekologiczne?
Produkty ekologiczne to produkty roślinne lub zwierzęce powstające z płodów rolnych rolnictwa ekologicznego. Gospodarstwa takie w miarę możliwości są jak najbardziej oddalone od źródeł zanieczyszczeń powietrza i podlegają certyfikacji.
Produkty ekologiczne pochodzenie roślinnego
Ekologiczny rolnik stosuje naturalne metody biologiczne i agrotechniczne niezubażające ziemi. Z jednej strony stosuje płodozmian tzn., że co roku w przypadku roślin jednorocznych lub co kilka lata w przypadku roślin wieloletnich (np. truskawki) zmienia rośliny, aby gleba nie zubożała. W gospodarstwie takim nie używa się nawozów sztucznych, pestycydów, fungicydów, herbicydów, regulatorów wzrostu i dodatków do żywności i tym podobnych. Stosowane są jedynie środki naturalne – obornik, komposty, nawozy zwierzęce i roślinne, a pestycydy zastępowane są środkami roślinnymi i mineralnymi. W ramach nawożenia i wzbogacenia gleby w minerały stosuje się m.in. roślin motylkowe na nawóz, które po okresie wzrostu są zaorane. Jest to zielona masa stanowiąca naturalny bardzo wartościowy nawóz. Rośliny motylkowe żyją w symbiozie z bakteriami brodawkowymi, które rozwijają się na ich korzeniach. A z kolei te wiążą azot z powietrza. Tak zaorane rośliny motylkowe wzbogacają glebę w wiele minerałów i witamin. Jeśli na takiej glebie wysiane są później docelowe produkty – marchewka, buraki czy truskawki to będą bogate w minerały i witaminy, które pobiorą z ziemi. W przypadku nawożenia nawozami sztucznymi, czyli nieznanymi naszemu organizmowi to dostarczamy syntetyczny minerał i tylko dosłownie dwa lub trzy. Najczęściej sypie się azot, potas, wapń. A my do życia potrzebujemy ok. 80 minerałów i jeszcze witaminy.
Gospodarstwo ekologiczne w dużym stopniu opiera się też to na pracy ludzkich rąk – pielenie w takich gospodarstwach odbywa się ręcznie, zatem jest to dużo droższa, ale zdrowsza produkcja. Niedozwolone jest stosowanie jakichkolwiek produktów modyfikowanych genetycznie – nasiona muszą być certyfikowane.
Produkty ekologiczne pochodzenia zwierzęcego
Warunki chowu zwierząt również znacznie różnią się od masowego gospodarowania. Zwierzęta mają zapewnioną paszę gospodarską, odpowiednią ściółkę oraz mają możliwość ruchu na świeżym powietrzu. Rolnik hoduje kilka rodzajów zwierząt, w niewielkich stadach, ale w określonych warunkach. Nie podaje się żadnych zbędnych substancji chemicznych, antybiotyków – dzięki czemu nie przenikają one do mięsa przez nas spożywanego.
Regulacje prawne
Warto zauważyć, że w takim gospodarstwie ekologicznym prowadzona jest kontrola całego procesu hodowli i produkcji, a nie tylko produktu końcowego. Wymagania jakościowe, które produkt musi spełnić, są ściśle określone prawnie przez Rozporządzenia Komisji i Rady Europejskiej, oraz bardzo dokładnie, systematycznie weryfikowane. Produkt, który spełnił wszystkie wymagania, otrzymuje dokument zwany certyfikatem rolnictwa ekologicznego, który przyznawany jest w Polsce przez 11 jednostek certyfikujących, uprawnionych do tego przez wyznaczone instytucje państwowe. Tak restrykcyjne przepisy gwarantują, że produkt, na którego etykiecie znajdziemy logo Rolnictwa Ekologicznego, jest zgodny z prawem i czysty chemicznie.
Wyżej wspomniano już o tym, że w krajach Unii Europejskiej został wprowadzony specjalny system kontroli i certyfikacji. W związku z tym każdy produkt ekologiczny powinien posiadać na etykiecie graficzną informację – znak „Rolnictwa Ekologicznego”. Trzy poniższe logotypy znajdują się na spożywczych produktach ekologicznych:
Na koniec krótkie pytanie:
Czym różni się zdrowa żywność od żywności ekologicznej?
Zdrowa żywność to pojęcie stworzone jedynie w celach marketingowych i wprowadzające konsumenta w błąd. Sposoby jej produkcji nie są w żaden sposób standaryzowane ani kontrolowane. Produkt ekologiczny – określa żywność certyfikowaną.
Żywność ekologiczna zawiera więcej witamin, minerałów i innych cennych składników niż produkty otrzymane w konwencjonalny sposób – technologia dla danego produktu powinna być tak dobrana, aby zachować jak najbardziej naturalne ilości białek, tłuszczów, węglowodanów, witamin czy składników mineralnych . Ponadto nie dostarcza żadnych toksycznych substancji chemicznych. Inwestycja w nią zaowocuje w przyszłości. To inwestycja w nasze zdrowie.
Produkty ekologiczne – jak kształtują się ceny?
W gospodarce żywnościowej produkty wysokiej jakości mają niestety wyższą cenę. Jak wyżej wspomniano, ekologiczna żywność polska musi spełniać surowe wymogi wytyczone przez ustawodawstwo polskie i europejskie i jej jakość jest gwarantowana przez procesy certyfikacji i kontroli. Cena takich produktów jest wyższa również ze względu na stosowanie naturalnych i pracochłonnych metod produkcji, zakup certyfikowanych nasion, które są oczywiście bardziej kosztowne, ale dzięki którym otrzymujemy produkty zdrowsze, wyższej jakości.
Rozważając zakup ekologicznej żywności, miejmy na względzie fakt, iż jest to jednak najtańszy i najskuteczniejszy sposób profilaktyki zdrowotnej, a zdrowie jest w naszym życiu najważniejsze.
